DEEL 1: DE SEKSUALTITEIT VAN MAN EN VROUW
‘Seksualiteit is de ultieme verbinding tussen twee mensen die gepaard gaat met gevoelens van warmte, genegenheid en seksuele spanning.
Deze liefde wordt gedreven door een sterk verlangen om zowel lichamelijk als emotioneel actief te zijn.’[i]
Hans Groeneboer (2006) schrijft ‘dat de verschillen tussen man en vrouw (die zich manifesteren door een verschillende hersenstructuur en een verschillende hormoonhuishouding) een groot effect hebben op de beleving van seksualiteit. De man gaat meer functioneel om met seksualiteit en de vrouw meer emotioneel. Een man kan zich door een seksuele daad effectief verbinden en hij komt daardoor op zijn diepere gevoelszone. Een vrouw heeft de verbinding nodig vóór de seksuele daad, door het voorspel en door de communicatie en de intimiteit in de relatie vooraf.’[ii]
Tim en Beverly LaHaye beschrijven hoe seksualiteit voor de man en voor de vrouw belangrijk is. Voor de man is het volgende belangrijk:[iii]
1. Het bevredigt zijn seksuele driften.
2. Het geeft een opwindende ervaring.
3. Het bevestigt zijn man-zijn.
4. Het vergroot zijn liefde voor zijn vrouw.
5. Het doet spanningen verminderen.
Voor de vrouw is het volgende belangrijk:
1. Het bevredigt haar gevoel van vrouw-zijn.
2. Het verzekert haar van de liefde van de man.
3. Het bevredigt haar seksdrang.
4. Het ontspant haar zenuwstelsel.
5. Het geeft haar een opwindende ervaring.
Seksualiteit is een uiting van genegenheid voor elkaar hebben. Met elkaar seks hebben is een gebeurtenis in een leven van trouw en genegenheid.
Naast het woord ‘eros’ is er nog een ander Grieks woord voor liefde: agape. Dit is de gevende liefde. “Als twee mensen genegenheid hebben voor elkaar, bereid zijn om elkaar het beste te geven, is seksualiteit een gebeurtenis binnen een relatie van gevende liefde. Het is een directe en overtuigende uiting van liefde, die het vrijen in een betere context ziet.”[iv]
Sue Johnson schrijft dat een levenslange verbintenis met een persoon niet voor iedereen is weggelegd, maar dat mensen van nature monogaam zijn. “We zijn zo geprogrammeerd dat we er de voorkeur aangeven met een partner voor de lange termijn te paren en ons aan hem/haar te verbinden. Oxytocine is een hormoon in ons lichaam (dat de meeste dieren hebben) waardoor ze gaan knuffelen of dat ontstaat na het knuffelen. Het wordt het monogamiehormoon genoemd. Door seks ga je je emotioneel verbinden met de ander.”[v]
Genegenheid
Genegenheid is dus een belangrijk woord in het kader van seksualiteit en seksuele verbondenheid. Tijd om even in te zoomen: wat houdt die genegenheid eigenlijk in? Voor een vrouw is het verlangen naar genegenheid waarschijnlijk haar belangrijkste emotionele behoefte.[vi] De meeste mannen realiseren zich niet dat een vrouw gewoonlijk de voorkeur geeft aan een langdurig, langzaamaan aangewakkerd vuur boven de plotselinge explosieve vuuruitbarsting van de man.[vii]
Als beeld wil ik daarvoor de kachelhaard gebruiken. Voordat ik de kachelhaard aansteek, moet er eerst wat gebeuren. Ik moet eerst kijken of ik de as van de vorige keer moet weggooien, ik moet de asbak legen. Als de asbak niet wordt geleegd, komt er minder zuurstof vrij voor het nieuwe vuurtje dat ik wil maken. Vervolgens gebruik ik eerst kleine droge takjes om aan te steken. Als de takjes goed branden, leg ik er iets grotere stukken hout op, nog niet van die grote houtblokken. Pas als de haard echt goed heet wordt, doe ik grote houtblokken in de kachel. Voordat de grote houtblokken in de kachel kunnen, heb je aandacht aan de kachel moeten geven.
De aandacht die je geduldig aan de kachel geeft, is precies de aandacht die ook een vrouw nodig heeft. Soms moeten er in de relatie nog dingen opgeruimd worden, voor je een nieuw vuurtje kunt gaan aansteken. En het langzaamaan opbouwen van het vuur staat voor het geleidelijk ontsteken van het seksuele vuur van de vrouw. Zoals ik eerder heb geschreven: de vrouw heeft de verbinding nodig vóór de seksuele daad, door het voorspel, de communicatie en de intimiteit in de relatie. Dit is vergelijkbaar met de opbouw van het vuur met eerst kleine stokjes, voordat je aan de grote houtblokken begint. De kleine stokjes zijn wellicht de lieve woorden of de dingen die je voor je vrouw doet.
Gigi en Makena Sage (2011) schrijven het volgende over het voorspel:[viii]
Vrouwen willen even vaak als mannen maar er zijn biologische en communicatieve verschillen. Mannenseks is snel, gefocust en doelgericht. Vrouwenseks is hiervan de tegenpool: het is langzaam en geconcentreerd, het gaat niet zozeer om het resultaat, meer om de beleving. Je zou beide vormen van seks kunnen vergelijken met het menu van twee verschillende restaurants. Als je elke dag hetzelfde menu eet, raak je snel verveeld. Als een man leert om de seksuele verlangens van een vrouw te bevredigen en zich zowel emotioneel als fysiek met haar te verbinden, zal de seksuele relatie gezond en wederkerig zijn.
Maar bedenk: het voorspel speelt zich niet alleen af in bed. Meehelpen in de verzorging van het huis en de kinderen draagt ook bij aan het gevoel dat een vrouw zich geliefd voelt.
Bij sommige relaties is het seksleven behoorlijk afgenomen. Voor sommige stellen is het handig om daar nieuw leven in te blazen door met elkaar een code af te spreken, door bijvoorbeeld ’s avonds een kaars aan te steken. Als een vrouw geen behoefte heeft aan seks of zich actief seksueel terugtrekt vanwege spanningen in het huwelijk is het belangrijk als man om zaken bespreekbaar te maken. Dat is dus het schoonmaken van de asbak van de haard waardoor er meer zuurstof beschikbaar is voor het nieuwe vuurtje. Het is belangrijk dat je aangeeft dat je beseft dat er iets mis is en dat je je vrouw ondersteunt zodat zij haar hart kan luchten.
In de Marriage Course wordt het onderwerp seksualiteit behandeld. Het gaat om de aandacht die je aan elkaar geeft. Belangrijk is het volgende:[ix]
- Goede communicatie: zijn er liefdevolle woorden voor elkaar en is er genegenheid?
- Tederheid: Neem de tijd voor elkaar en richt je op de behoefte van de ander.
- Ontvankelijkheid: is er een sfeer van vertrouwen?
- Romantiek: Probeer samen met elkaar lichamelijk ontspannen te zijn.
Sommige auteurs schrijven dat de seksualiteit tussen man en vrouw in een levenslange relatie alleen maar beter wordt. Misschien minder heftig tijdens de eerste jaren, maar meer intiemer naarmate een stel ouder wordt. Sue Johnson (2014) noemt het verschil in het verlangen naar seks van jonge moeders en jonge vaders. Jonge moeders hebben vanwege hun hormonale veranderingen minder behoefte aan seks dan jonge vaders.[x]
Tim en Beverly LaHaye schrijven dat gedurende de eerste tien huwelijksjaren de meeste mannen op seksueel gebied actiever zijn dan de vrouw.[xi] Daarna worden mannen geleidelijk aan minder seksueel actief. Wat de reden is, wordt niet beschreven. Een reden hiervoor zou de natuurlijke testosteronafname kunnen zijn die hoort bij het ouder worden. Bij het ouder worden neemt het testosteronniveau bij mannen af. De afname zet gemiddeld in vanaf de leeftijd van dertig met ongeveer één procent per jaar. Op zestigjarige leeftijd betekent dit een daling van dertig procent.[xii]
Een andere reden voor een afname van seksuele activiteit bij mannen zou kunnen zijn dat er minder avontuur en romantiek in de relatie is. Tot slot kan het ook zijn dat knuffelen en nabijheid belangrijker is geworden dan seks.
[i] Hans Groeneboer, Als jij en ik wij worden, Koinonia, Gorinchem, 2006, 123
[ii] Idem, 137
[iii] Tim en Beverly LaHaye, Het wonder tussen man en vrouw, 1976, Zondervan, Grand Rapids, 25-34
[iv] Willard Harley, Wat wil hij, wat wil zij?, Gideon, Hoornaar, 6e druk 2015, 43
[v] Sue Johnson, Laat me niet los, Kosmos, Antwerpen, 2014, 134-135
[vi] Willard Harley, Wat wil hij, wat wil zij?, Gideon, Hoornaar, 6e druk 2015, 47
[vii] Tim en Beverly LaHaye, Het wonder tussen man en vrouw, 1976, Zondervan, Grand Rapids, 307
[viii] Gigi & Makena Sage, Wat vrouwen niet aan mannen vertellen, Lannoo, Tielt, 2011, 154-162
[ix] Marriage Course Werkboek, 2018, 94-96
[x] Sue Johnson, Laat me niet los, Kosmos, Antwerpen, 2014, 166
[xi] Tim en Beverly LaHaye, Het wonder tussen man en vrouw, 1976, Zondervan, Grand Rapids, 307, 25-34, 88
[xii] https://www.planethealth.nl/man-gezondheid/verlies-van-testosteron